Ortoreksiya Nevroza: Sağlıklı Beslenme Takıntısı

Sağlık bir yaşam için sağlıklı beslenmenin önemi günümüzde sıklıkla vurgulanmaktadır. Özellikle sosyal medyada sağlıklı yiyecek seçenekleri, sağlıklı yemek tarifleri ve beslenme önerileriyle sık sık karşılaşmaktayız. Bu durum sağlıklı yaşam için kişiler üzerinde olumlu etkiye sahip iken sürekli yoğun bir şeklide bu tür bilgilere maruz kalmak bazı kişiler üzerinde patolojik bir durum oluşturabilmektedir.

Sağlıklı Beslenmek Aslında Bir Hastalık Olabilir mi?

Ortoreksiya Nevroza, ‘sağlıklı beslenme takıntısı’ olarak adlandırılan bir yeme bozukluğudur. Obsesif (takıntılı) şekilde biyolojik açıdan saf ve sağlıklı olan yiyeceklerle beslenmeye odaklı bozulmuş bir davranış örüntüsüyle ortaya çıkan patalojik bir durumdur. Bu kişiler için yemeğin lezzeti, porsiyonu ya da kişiye verdiği zevkten ziyade içeriği, temizliği, saflığı ön plandadır. Yiyecek kalitesi her şeyden daha önemlidir.

Ortoreksiya genellikle beslenme düzeninde tek bir besin grubunun çıkarılmasıyla başlar ve zamanla birçok besin grubu beslenme düzeninden çıkarılır. İlerleyen boyutlarda bu durum ciddi bir sağlık problemine dönüşmektedir. Kısıtlanan besin grubuna göre kişide birçok vitamin, mineral eksiklikleri görülebilir.

Ortoreksiya Nevroza Nasıl Teşhis Edilir?

Ortoreksiya nevrozada tanı koymak çok kolay olmamaktadır. Belirtiler yavaş yavaş ortaya çıkmaktadır ve bu davranışlar genellikle göz ardı edilmektedir. Ortoreksiya nervozada görülen bazı semptomlar:

• Birçok yiyeceğe karşı, sağlığı kötü etkileyeceğini ve hastalık yaratacağını düşünerek aşırı derecede bir korku ve tepki oluşturmak
• Yiyeceklerin alışverişi, hazırlanması ve tüketilmesi konusunda abartılı bir davranış sergilemek
• Zihnin sürekli yiyecekle meşgul olması
• Dışarıda yemek yememek, kendi yiyeceğini sürekli kendi hazırlama isteği ve başkalarının hazırladığı yiyecekleri yememek ya da bu durumda huzursuz hissetmek
• Yiyecekleri ‘sağlıklı’ ya da ‘sağlıksız’ olarak nitelendirmek ve ‘sağlıksız’, ‘kötü’ olarak etiketlendirdiği yiyecekleri yemek zorunda kaldığında abartılı bir tepki göstermek, sinirlenmek, iğrenmek gibi davranışlar sergilemek
• ‘Sağlıksız’ yiyecekler tüketildiğinde bunu telafi etmek için arınma, detox gibi yöntemler uygulamak ve bu durumda aşırıya kaçmak
• Çevresindeki insanları besin tercihleri konusunda yargılamak
• Besinler hakkında sürekli araştırma yapmak ve içeriklerini sürekli sorgulamak
• Sağlıksız olarak değerlendirdiği besinleri yiyebilme korkusu nedeniyle sosyal ortamlardan kaçınmak.

Ortoreksiya nevroza da bulumia nevroza ve anoreksiya nevroza gibi bir yemek bozukluğudur. Bu durum mutlaka bir beslenme uzmanına, psikologa veya psikiyatriste danışarak tedavi edilmelidir.