İyot Yetersizliğinde Beslenme Nasıl Olmalı?

Metabolizmadan sorumlu olan tiroid bezi, yeterince tiroglobulin salgılamadığı zaman iyot yetersizliği meydana gelebilmektedir. Tiroid bezi, folikül adındaki keseciklerden oluşan bir bezdir ve T3, T4 salgılanmasını sağlar. Sağlık açısından T3 (triiyodotironin) ve T4 (tiroksin) eksikliğinin görülmesi bazal metabolizma problemlerinin ortaya çıkmasına ve üreme problemlerinin meydana gelmesine neden olur.

İyot Yetersizliği Neden Olur?

İyot yetersizliği, tiroid bezinin işlevlerini yeterince yerine getirememesinden meydana gelmektedir. T3 ve T4 salgılanmaması bazal metabolizma hızını düşürür ve üremeyi engeller. T3 hormonu, T4’e göre vücutta 10 kat daha etkili ve aktif olan bir hormondur. T4, T3’e dönüşürken selenyum ve A vitamini ihtiyacı duyar. Dolayısıyla iyot yetersizliğinde beslenme konusu da önemli bir faktör haline gelir. T3 ve T4 hormonlarının sentezlenebilmesi için bireyin düzenli beslenmesi gerekir.

İnsan vücudunda depolanan iyot miktarı yaklaşık olarak 20 ile 30 mcg’dır. Bu deponun yüzde 75’i tiroid bezinde bulunur ve geri kalanı yüzde 25’lik kısım süt salgı bezlerinde, mide mukozasında ve vücudun diğer bölümlerinde yer alır.

İyot Yetersizliğinde Beslenme Nasıl Olmalı?

Vücutta iyot yetersizliği meydana geldiğinde mental retardasyon, sarkopeni, sağırlık, dilsizlik, konuşma güçlüğü ve öğrenme zorluğu, nörolojik kretenizmin oluşur. İyot yetersizliği miksödemik tipinde meydana geliyorsa hastalarda  tembellik, isteksizlik, kilo almaya meyil ve öğrenme güçlüğü görülmektedir. İyot yetersizliğinde beslenme takviyeleri yapılması ve uzman bir hekimden destek alınması şarttır. Çünkü bu rahatsızlık vücuttan idrar atımını da zorlaştırmaktadır.

Sağlıklı beslenme konusunda bireylerin alabileceği önlemler bulunmaktadır. Öncelikle sofra tuzlarının mutlaka iyotlu kullanılması gerekir. Günlük iyot alım miktarına dikkat edilmelidir. Bu miktar bireylerde günlük 2 mcg/kg, bebe ve emziklilerde günlük 250 mcg/gün, 2 yaş ve altı çocuklar için ise 90 mcg/gün şeklinde olmalıdır.

Diyetisyen hekimler hastaların genel olarak haşlama besinler tüketmesini istemektedir. Haşlama suyuna atılacak olan iyotlu tuzun, düzenli beslenmede önemi vardır. İyodun en zengin olduğu besinler içerisinde de deniz ürünleri vardır. Bu yüzden mutlaka haftada en az 2-3 kere deniz ürünü tüketilmesi gerekir. 100 gram olan balıkta 30 mcg iyot bulunmaktadır.

İyot seviyesini azaltan besinlerden de uzak durulmalıdır. Bu besinler; lahana, turp, şalgam, soğan, sarımsak, kasava, ıspanak, soya fasulyesi ve mercimek olarak yer alır.