Kreatinin Değeri Nedir? Neden Yükselir?

Kreatinin, vücudun kas metabolizması tarafından üretilen bir atık maddedir. Kasların enerji metabolizmasında görev alır. Böbrekler, idrarla birlikte kreatinin atılmasını sağlayan tek organımızdır. Genel olarak Böbrek fonksiyonlarında bozukluk olduğu durumlarda kan kreatinin seviyesi yüksek çıkmaktadır. Böbreklerin süzme fonksiyonunun değerlendirilmesi için en sık kullanılan parametredir. Kreatinin miktarı kan ve idrarda test edilebilir.

Kaslarımız biyokimyasal, fiziksel ve hormonal farklılaşımlar geçirerek yenilenmektedir. Bu süreçte kas yapımıyla birlikte kas yıkımı da gerçekleşmektedir. Kas yıkımının ardından vücut için gerekli olan “kreatin” kanda yerini alır. Kreatin’in çok az bir kısmı da kreatinine dönüşmektedir. Bu süreç sonunda kreatinin vücuttan atılması gerekir.

Kreatinin Neden Yükselir?

Kas sistemi hastalıkları, hormonsal bozukluklar, romatoid artrit, enfeksiyon hastalıkları, uzun süren açlık durumları, kırık vakaları gibi durumlar kreatinin yükselmesine yol açmaktadır. Ağır spor yapan kişilerde bulunan fazla kas kitlesi nedeniyle kanda kreatin yükselebilir. Kreatinin değerleri, çoğu zaman, böbreğe zarar veren hastalıkların (şeker hastalığı, yüksek tansiyon) ne kadar etki ettiğini görmek için ölçülmektedir.

Kreatinin Ne işe Yarar?

Kreatin, hücrelerin enerji kaynağı olan ATP nin oluşumunda görevlidir. Kreatinin ise kreatin ve kreatin fosfatın yıkımı sonucu oluşan ve böbrekler tarafından idrarla atılan bir atıktır. Kısaca vücudumuzdaki kasların yenilenmesi, gelişmesi sonucu ortaya çıkan kreatinin uzmanlar tarafından yapılan tahliller sonucu böbreğin sağlık durumu hakkında bilgi vermek için kullanılır.

Kreatinin Değeri Kaç Olmalı?

Kan Kreatinin Değeri, yaşa göre, cinsiyete göre ve böbrek sayısına göre değişmektedir.

• Erkek Yetişkin 0.6-1.2 mg/dl
• Bayan Yetişkin 0.5-1.1 mg/dl
• Bebek: 0.2-1.2 mg/dl
• Ergen: 0.5-1.0 mg/dl
• Tek Böbrekli İnsan: 1.8-1.9 mg/dl

(mg=miligram, dl=desilitre)

Kreatin Düşüklüğü Belirtileri

Kreatin insan sağlığı açısından oldukça önemli bir madde olurken, genellikle vücutta doğal yollardan üretilmekte ve az bir miktarı dışarıdan tüketilen besinlerle temin edilmektedir. Karaciğerlerde üretilen, kaslarda ve kan dolaşımında yer alan bu madde, kasların enerji üretiminde kullanmış olduğu yardımcı bir eleman olarak bilinmektedir. Genellikle kaslı insanlar normalin üzerinde bir üretim yapılabilirken, yaşı ilerlemiş olan ve zayıf kişilerde kreatin seviyesi düşüktür.

Normal şartlarda atık bir madde olmasına karşına insan vücudunda bakteri üretiminin önüne geçerek pek çok farklı hastalığa karşı koruyucu bir görev üstlenmektedir.

Kreatin seviyesi düşük olan kişilerde bu durumun anlaşılabilmesi için bazı belirtilerin görülmesi gerekmektedir. Gebelik, karaciğer sorunları, düşük kas kütlesi ve yetersiz beslenme gibi nedenlere bağlı olarak gelişen kreatin düşüklüğü belirtileri ise şu şekildedir:

• Kreatin düşüklüğüne neden olan durumlardan düşük kas kütlesinin semptomları arasında kas güçsüzlüğü, ağrı ve acı ile hareketlilikte azalma görülmektedir.
• Kreatin düşüklüğünün başka bir nedeni olan karaciğer rahatsızlıklarında ise mide bulantısı, yorgunluk, sarılık, karında meydana gelen ağrı, şişlik, kan ya da katran renginde dışkılar gibi belirtiler görülmektedir.
• Kreatin düşüklüğü oluşumunda etkili olan yetersiz beslenmenin belirtileri ise kilo kaybı ya da baş dönmesi gibi semptomlardır.

Bu tür belirtiler çoğu zaman direkt olarak kreaitn seviyesi düşüklüğüne işaret etmezken, belirtileri ise genelde sorunun kaynağına göre değişiklik gösterebilmektedir. Öte yandan bu tür belirtiler görüldüğünde de mutlaka bir uzmana danışılması gerekmektedir.